Een goede revalidatie

Een blog te schrijven over een goede revalidatie. Ik hoor je denken: ‘een coach van topatleten die hun revalidatie al lang achter de rug hebben; wat weet die gast er nou van’. Dat lijkt in eerste instantie ook wat vreemd maar is het misschien toch niet. Ten eerste heb ik jammer genoeg de afgelopen periode te maken gehad met twee zware blessures van een paar van mijn atleten: de heftige ‘stompreconstructie’ van Fleur in zomer van 2018 en de revalidatie van een meniscusoperatie van Marlène. Ten tweede heb ik de afgelopen jaren geleerd dat trainen in zijn algemeenheid veel weg heeft van revalideren. Het gaat altijd om een goed plan, met haalbare doelen, stap voor stap te bereiken. En geduld, veel geduld.

Fase 1: heb geduld. Veel geduld
Revalideren is net als trainen en een zaak van de lange adem. Ik denk dat 70% van een revalidatie wel te behalen is in de eerste maanden van die revalidatie. In het begin gaat het snel, je maakt grote stappen en je zou kunnen zeggen dat het in die eerste fase vooral gaat om genezing. Het aansterken en verbeteren van je lichaam gaat 24 uur per dag door. Je wordt beter door het herstelvermogen van je lijf. In deze fase zou je ook al veel beter kunnen worden als je gewoon de hele dag op de bank blijft zitten. Daarmee wil ik trouwens niet zeggen dat je dat ook moet doen! Maar het is wel goed je te beseffen dat je eigenlijk niet zo heel veel hoeft te doen om vooruit te gaan. Je moet oppassen niet teveel te doen omdat je lijf veel energie nodig heeft voor het herstel.

Fase 2: wachten of in actie komen
De tweede fase van het herstel wordt al wat lastiger. Gewoon wachten op je herstel is niet meer genoeg. Je zal actiever moeten worden en de revalidatie gaat over belastbaarheid, vaardigheid en vertrouwen. Je moet vertrouwd raken met je nieuwe lichaam, of dat gaat om een lijf met een nieuwe meniscus of met je nieuwe prothese. In deze fase is het belangrijk goede doelen te formuleren. Ik probeer dat altijd op te delen in een doel dat een stip op de horizon is (een uur wandelen, de Nijmeegse 4-daagse lopen, een marathon lopen). Met mijn atleten zoek ik in dit geval altijd naar een doel waar je nog een beetje kriebel/pijn in je buik van krijgt. Het kan maar het is best wel een stoer en pittig doel. Daaronder komen dan mooie haalbare tussendoelen, stapjes die meetbaar zijn in het revalidatie traject en gaan zorgen voor fijne succesmomentjes. Deze fase kan wel tot een jaar duren en leidt in mijn ervaring tot 90/95% afronding van je revalidatie.

In deze fase is er sprake van een spannende 3 hoek: die van belastbaarheid-kracht-vaardigheid. Het opvoeren van de belastbaarheid is in deze fase het belangrijkste. Langer je prothese aan, meer stappen zetten en minder ‘last’ van ongemakken. Verhoogde belastbaarheid zorgt ervoor dat je kunt werken aan meer kracht en een grotere vaardigheid. Die verhoogde kracht en vaardigheid zorgen ervoor dat je meer dingen en nieuwe dingen kan op je nieuwe been. Dat zorgt voor een andere en hogere belasting en vraagt om weer een verhoging van je belastbaarheid. In de trainingen van de revalidatie doe je veel oefeningen die je al kunt en waarvan je steeds meer en zwaardere herhalingen aankunt. Die verhogen je kracht en je zelfvertrouwen. Daarnaast doe je nieuwe oefeningen, misschien soms lastig maar wel een nieuwe uitdaging. Je moet voorzichtig zijn met die oefeningen omdat ze zorgen voor een nieuwe belasting op je stomp. Schakel dan ook op tijd terug naar de oefeningen die je al kan en waarmee je lekker kunt trainen. Ga nieuwe oefeningen niet uit de weg, denk aan je stip aan de horizon en bedenk dat vooruitgang met vallen en opstaan gaat. In deze fase denk ik altijd aan een Chinees spreekwoord: ‘wees niet bang om langzaam vooruit te gaan, wees bang om stil te staan’. Ook in deze fase, geduld.

Fase 3: geef niet op
Dan de laatste fase. De langste fase met de minste vooruitgang. Soms duurt deze fase nog wel een jaar. Een jaar om uiteindelijk je revalidatie 100% af te ronden. Deze fase begint vaak met de constatering dat je een heel eind opgeschoten bent in het eerste jaar maar dat die stip aan de horizon toch nog niet helemaal is bereikt. Is dat erg? Nee zeker niet. Niemand is hoger gaan springen van de lat lager leggen. Een ambitieus doel is een mooie motivatie voor je revalidatie. Ik geloof heilig dat je revalidatie hoger uitkomt door een ambitieus doel. Wat belangrijk is dat je ook tevreden bent als je je doel niet helemaal gaat halen. Kijk aan het einde van je revalidatie wat je allemaal wel kan en waar je vandaan bent gekomen. Wees trots op wat je wel hebt bereikt en niet al te treurig om wat allemaal (nog) niet lukt. In deze laatste fase gaat het revalideren steeds meer lijken op trainen. Een vast ritme, een trainingsschema en een gestage vooruitgang. Die vooruitgang lijkt misschien niet meer zo spectaculair als in het begin maar juist in die laatste procenten zit het verschil tussen nog steeds lastig omgaan met je prothese en de prothese helemaal onder controle hebben.

Dus haak niet te snel af in je revalidatie, neem de tijd en hou vol. De jaren hebben mij geleerd dat er heel veel kan met je prothese maar dat je daar wel voor aan het werk moet blijven. Gun jezelf die tijd en investeer in je eigen levensgeluk.

Heb je vragen over je revalidatie of je training? Ik beantwoord ze graag!

Succes en hou vol!

Guido